คำบาลี  สันสกฤต

1.  สระสันสกฤต แปลกจากบาลี6 ตัว คำใดประสมด้วยสระ  ฤ  ฤา  ลึ  ลื  ไอ  เอา 

     เป็นคำในภาษาสันสกฤต   

2. คำใดประสมด้วย  ศ  ษ  มีในภาษาสันสกฤต  ไม่มีใน

    ภาษา   บาลี  เช่น  อภิเษก  ศีรษะ  อวกาศ  ศัตรู  ศิลปะ ราษฎร  ศอก  ศึก  อังกฤษ  ศึกษาศาสตร์  

3. คำสันสกฤต ใช้  ฑ  เช่น  กรีฑา  คำสันสกฤต  ไม่นิยมใช้  ฬ 

 4.  คำในภาษาสันสกฤตมีระบบเสียงควบกล้ำ หรือ พยัญชนะประสม 

      คำควบกล้ำจึงมักเป็นคำภาษา สันสกฤต  เช่น  สตรี  ปรารถนา  สวัสดี  สมัคร  มาตรา

5. ตัว ร ที่ควบกับคำอื่นและใช้เป็นตัวสะกด       เช่น  มรรค  สรรพ อินทร  มารค  

6. คำที่ใช้  ห์  มักเป็นคำที่มาจากภาษาสันสกฤต  เช่น   สังเคราะห์   โล่ห์  อุตส่าห์ เท่ห์ เล่ห์  เสน่ห์
7. ฤ  (ฤทธิ)  ในสันสกฤต จะเป็น อิทธิ  (อิ อุ)
  
สรุป :- ศึกษา    รัก นางมณโฑ ควบ หอ การันต์โชว์ ไอ เอา  ฤ  ฤา คำบาลี 

 1.คำในภาษาบาลีไม่มีสระเหล่านี้   สระบาลี 8 ตัว คือ อ  อา อิ  อี    อุ  อู  เอ  โอ       
 2. คำที่มาจากภาษาบาลีควรใช้   ส  ทั้งหมด
 3. คำสันสกฤต  ไม่นิยมใช้  ฬ  ดังนั้นคำที่มี  ฬ  จึงมักเป็นคำภาษาบาลี  เช่น  กีฬา  กาฬ    กักขฬะ  ปลา
 4. ภาษาบาลีไม่มีพยัญชนะประสมหรือควบกล้ำ
 5.  คำที่ไทยใช้  รร   ไม่ใช่คำที่มีจากภาษาบาลี 
 6.  บาลีใช้  ริ  เช่น  อริยะ -  จริยะ

 ตัวอย่างคำสันสกฤต   

     อังกฤษ  ศึก  ศอก  พฤกษ์  ประพฤติ  ศาสนา  เกษม  ดรรชนี  วิทยุ  ประจิม  ธรรมศาสตร์  เกษตร  ศิลปากร  วัชระ  สัตย์  มฤตยู    อินทร์  อัคนี  ภัสดา  มัธยม  ศึกษาศาสตร์  ศากยะ  กษัตริย์  พิสดาร พฤษภ  ปราณี  สวรรค์  กรรม  ฤทธิ์  ศรี  รัศมี  อภิเษก  เกษียณ  หฤทัย  คฤหาสน์  วิทยา  เสนา  เลขาเสวก  พิษ  มนุษย์  กรีฑา  ครุฑ  อิศวร  วิเศษ  วิศาล  วิเศษ  สวามี  เนตร สตรี  อยุธยา อาศรม อาศัย  ราษฎร ฤษี สัตว์  กระดาษ  ดาษดา  พิศ  เลิศ  บำราศ  ปราศ พฤศจิกายน  อัศจรรย์  โอษฐ์  กฤษณา  พัสดุ  เกษียร 

ตัวอย่างคำบาลี

     ปัญญา      อัคคี          อาญา  สามัญ  วิชา  อิสิ  จริยา  ฐาปนา  สันติ  วัฒนา  บุญ  เวช  สิทธิ  จุฬา สิกขา  อัคคี  นิสิต  สงฆ์      ทุกข์  มัจฉา    รังสี  รัฐ  วิชา  โอฬาร  กิริยา  สมภาร    โมลี  วชิระ  ปฐม  เรขา  เสนา โอสถ  ปิตุ  ปัจฉิม  วิชชา  ญาณ  ฐาน        วุฑฒิ  ถาวร   วิตถาร  ตัณหา  ญาติ  สิกขา  มัชฌิมา  นิพพาน  กีฬา  จุฬา  สามี ปฏิเสธ  สาวก สามัญ  ขณะ  อุตุ  นิจ